Nhân đọc bài "chuyện nhỏ hậu biểu tình"

“Nâng cao quan điểm” - lâu lắm mới nghe thấy cái từ này. Lần trước là nghe bà kế toán trưởng bức xúc xổ ra khi không được tái bổ nghiệm lại. Nay đọc bài “Chuyện nhỏ hậu biểu tình” của Trí Đức lại gặp cái câu “nâng cao quan điểm” trong đó. Hình như cụm từ này chỉ dùng trong nội bộ bên đảng, chứ không thông dụng ngoài đời thường thì phải.

Thường xuyên gặp Trí Đức trong những cuộc biểu tình, rất thích thú khi biết cậu ta là đảng viên, lại càng thán phục hơn khi biết cậu ta đi biểu tình từ năm 2007. Tuy không thân với Trí Đức nhưng chị em nói chung khi gặp nhau là đều vui vẻ. Cũng láng máng hiểu sơ sơ về quan điểm của cậu ấy, nhưng vì tôn trọng quyền của cậu ta nên tôi không bao giờ tranh luận, cũng không chỉ trích.

Không biết đó có phải là lối suy nghĩ theo kiểu thỏa hiệp không. Lắm lúc thấy cậu ta say sưa nhắc đến cái từ “chi bộ”, tôi ngạc nhiên lắm. Sao trong một con người lại có thể tồn tại hai thứ tình cảm trái ngược nhau như thế nhỉ. Tôi giận một đứa ở cơ quan cũng vì thế. Hai chị em vốn khá thân nhau. Thấy nó làm lý lịch vào đảng, tôi đã ngạc nhiên nhưng cũng kệ, vì hiểu cái động cơ vào đảng của nó. Thôi thì vì miếng cơm manh áo, nó có giả dối cũng được, miễn là thực chất nó không nghĩ thế, thậm chí nó còn tai quái hơn tôi nhiều. Cũng chỉ vì chuyện đi biểu tình mà tôi với nó giận nhau hàng tháng trời. Khi Trung Quốc nó cắt cáp của tầu mình, ở cơ quan tôi đứa nào đứa nấy phẫn nộ lắm, chửi đù mẹ đù cha loạn lên. Nhưng khi thấy nói xuống đường biểu tình phản đối thì lại gàn – thôi! Đi làm gì. Tôi ghét lắm. Hôm sau đi làm, nó cười cười ra hỏi tôi: hôm qua đi thế nào. Mặc dù buổi đầu tiên tôi bị lỡ, tôi không gặp đoàn biểu tình, nhưng không muốn để nó biến chuyện nghiêm túc của tôi thành trò cười, tôi chỉ mặt nó cảnh cáo ngay, rằng nếu nó không tham gia thì đừng có quan tâm đến làm gì. Nó ngớ người trước thái độ gay gắt của tôi. Khi nó phân bua rằng mỗi người có một cách quan tâm, thì tôi nói thẳng toẹt cái điều mọi khi tôi vẫn tránh:

- Mày còn đang phấn đấu vào đảng thì quan tâm cái gì?

Có lẽ tôi nói trúng vào tim đen của nó nên nó tự ái, không cố làm lành nữa. Mọi khi tôi giận mấy nó cũng biết cách làm tôi cười chỉ sau ít phút, và cũng chỉ khi nào cáu lắm tôi mới xưng mày tao với nó. Hôm liên hoan chia tay, nó vào ngồi cạnh tôi mà tôi nhất định đuổi nó ra chỗ khác, bảo anh ngồi cạnh làm tôi ăn mất ngon. Mặc dù trong lòng tôi cũng muốn làm lành với nó rồi, nhưng chả hiểu sao tôi vẫn cố chấp thế. Nó vốn là đứa rất thông minh, cũng rất ga lăng với phụ nữ. Vậy mà chỉ vì cái chuyện vào đảng của nó lại khiến chị em tôi giận nhau thế. Nhưng hôm vừa rồi đến cơ quan để lấy nốt mấy thứ lặt vặt, trông thấy tôi, nó hồ hởi hỏi chuyện. Tôi cũng đã hết giận nên hai chị em lại vui vẻ như không có chuyện gì xảy ra, tôi cho nó số điện thoại mới, hẹn sẽ nói chuyện sau.

Nhưng khác với thằng em ở cơ quan tôi, Trí Đức vẫn rất “hồng và chuyên”. Ngay cả khi bị “đồng chí” của mình đạp vào mặt, cậu ấy vẫn sẵn sàng bỏ qua vì danh dự của đảng. Nếu là chuyện hai thằng đàn ông,  khi khúc mắc có xảy ra xô xát, lỡ đạp vào mặt nhau thì là một chuyện. Nhưng ở đây không còn là vấn đề cá nhân nữa, bởi nó xảy ra khi người biểu tình đang bị trấn áp. Nhiều người cho rằng đây không phải là cú đạp vào mặt cá nhân cái tay Trí Đức nào đó, mà là đạp vào mặt những người biểu tình. Mặc dầu Trí Đức cũng bày tỏ sự thất vọng của mình khi trả lời phỏng vấn của đài BBC, nhưng cậu ấy vẫn không muốn làm rõ vấn đề cho tới cùng. Tôi hiểu cậu ấy bị nhiều sức ép ghê gớm. Nhưng thà rằng vì là như thế, thà là chỉ do vấn đề giữ thể diện cho tổ chức, rất khó nói... Nhưng đến bây giờ mà cậu ấy vẫn cứ loay hoay với mấy cái danh hiệu đảng viên loại mấy thì tôi thấy chán thật sự.

Nói đến cái ý cuối cùng của “hậu biểu tình”, tôi lại nhớ đến vụ bác Tô Oanh phải viết thư xin rút tên ra khỏi hai danh sách kiến nghị mà bác ấy đã ký tên, thậm chí đóng cả blog của mình. Một ông giáo già gần bảy mươi tuổi, từng đạp xe hơn năm chục cây số vào những ngày hè đổ lửa, để về Hà Nội tham gia biểu tình, rốt cuộc phải đầu hàng trước cái võ ép của công an. Ơ! Sao cái cục gì đó bỗng dưng lại chồi lên, chặn ngang họng tôi thế này? Mẹ kiếp! Bỗng dưng tôi muốn văng tục quá.

Chuyện râu ria, năm ngoái dân chúng tôi lên quận biểu tình, yêu cầu chính quyền ra văn bản yêu cầu Chủ đầu tư ngừng thi công cái dự án cải tạo chung cư cũ, khi chưa thỏa thuận đền bù với người dân. Một ông trong nhóm đại diện rỉ tai tôi bảo: chú là đảng viên nên không tiện ra mặt đấu tranh. Ông bí thư chi bộ vừa gọi điện cho chú đề nghị chú tránh đi, vậy nên chú đứng đằng sau hậu thuẫn thôi nhé. Tôi bực mình bảo: bây giờ chú về hưu rồi, đảng có cho chú được cái nhà nữa không mà chú phải né tránh. Đảng viên hay không thì cũng là con người, không được quyền bảo vệ lợi ích tối thiểu của mình à?

Tôi thề là về hưu rồi, tôi sẽ không tham gia bất cứ một tổ chức nào ở địa phương hết. Nào là hội hưu trí, hội phụ nữ, hội những người cao tuổi vân vân. Bắt chước Trí Đức, tôi cứ tự nhận luôn mình là một công dân hoạt động xã hội kém cho rồi, để mọi người khỏi phải mất thì giờ chỉ trích tôi.